Palestinian Refugees פליטים פלסטינים اللاجئين الفلسطينيين

Background

The Palestinian refugee problem was created during the 1948 war, subsequent to the end of the British Mandate, when about 650,000 Palestinians fled or were expelled from their places of residence. Some of them were encouraged to do so by Arab leaders, others feared the consequences of the war, while others were forced out by Israeli troops. These Palestinians and their paternal descendants are generally defined as Palestinian refugees.

Today, the number of Palestinian refugees has grown to almost 5 million, with most living in Jordan, the West Bank and Gaza Strip, Syria, Lebanon, Egypt and the Gulf. To this day, many of these individuals have retained their refugee status and have not been absorbed by the Arab states in which they are residing.

Additionally, from the late 1940s, about 800,000 Jews were expelled from Arab countries in the Middle East and the Maghreb, 600,000 of which were absorbed by the State of Israel. Israel has brought this issue to the discussion, with a request for compensation for these Jewish refugees from the relevant Arab states. This has not been granted and the issue has been consistently rejected Palestinians, asserting that it has no linkage whatsoever to the resolution of the Palestinian Refugeeism plight.

The problem

Palestinian claim what is known as the right of return. This right, which was recognized in UN General Assembly Resolution 194, states that Palestinian refugees should be able to return to the property they left in 1948 at the earliest practicable date. Israel does not recognize the right of return as a legal issue, rather as an aspiration or a national narrative to be addressed in negotiations.

This UN resolution adds that the government or authority responsible for the refugee problem should provide compensation to those who do not wish to return. Therefore, the question of who is to blame and who is responsible for the Palestinian refugee problem underlies the issue. While the Palestinians hold Israel solely responsible for the creation of the Palestinian refugee problem, Israel will accept partial, but by no means full responsibility. Israel maintains that it is a painful problem created as a result of a war, which began when Israel was invaded by a coalition of Arab states.

Positions

In Israel, there is a general consensus that the Palestinian refugees should not be allowed to return to the State of Israel, and instead the refugees should return only to the future Palestinian state. Israel is concerned with maintaining a Jewish majority, which would be disturbed if the right of return was granted. Israel also does not take full responsibility for the creation of the problem and expects the problem to be resolved within a future Palestinian state, with assistance from other Arab counties, and with international support.

During the Taba negotiations (2001) and Annapolis negotiations (2008), there were discussions about allowing a limited number of Palestinians to resettle in Israel, on a case by case basis, under the exclusive discretion of the Government of Israel and on specific humanitarian considerations like family reunification.

In the discussion on the refugee issues, Israel also wants acknowledgement of the Jewish refugees that were expelled from the Arab states from the late 1940s.

The Palestinians view Israel as responsible for the creation and continuation of the refugee problem and require Israel to recognize this unequivocally. The Palestinians demand Israel to permit the return of those Palestinian refugees who wish to return, according to UN resolution 194.

Proposed solutions

Proposed solutions include a compensation scheme headed by an international committee that will process all the claims of the households of Palestinian refugees, and will compensate and rehabilitate the Palestinian refugees in an international effort to resolve this issue within a set number of years. In the past, countries including Norway, Australia, Canada, and the United States have proposed to absorb a number of Palestinian refugees.

Points for discussion

• International contribution to the resolution; international fund, absorption of refugees
• Number of Palestinian refugees to be allowed entrance to Israel, if at all
• Timeline for the process
• The issue of Jews expelled from Arab countries
• Statement assuming responsibility
• Acknowledging Israel as a Jewish state

The following link presents official agreement, speeches and unofficial documents relating to the Israeli-Palestinian negotiations:

http://heb.inss.org.il/index.aspx?id=4601

רקע

בעיית הפליטים הפלסטינים נוצרה בעקבות מלחמת 48, בסמיכות לסיום המנדט הבריטי, כאשר כ-650,000 פלסטינים בקירוב ברחו או גורשו מבתיהם. חלקם עשו זאת בשל עידוד מנהיגי מדינות ערב, אחרים בשל הפחד מתוצאות המלחמה, ואילו אחרים גורשו על ידי כוחות ישראלים. אותם פלסטינים וצאצאיהם מוגדרים באופן כללי כפליטים.

כיום, מספר הפליטים הפלסטינים מגיע לכמעט 5 מיליון, כאשר מרביתם חיים בירדן, הגדה המערבית, רצועת עזה, לבנון, סוריה, מצרים ומדינות המפרץ. עד היום, מרביתם עדיין נושאים את הסטטוס "פליט", כאר מדינות ערב בהן הם שוכנים לא קיבלו אותם כאזרחים.

בנוסף, החל מסוף שנות הארבעים, כ-800,000 יהודים גורשו ממדינות ערב במזרח התיכון והמגרב, כאשר כ-600,000 מהם נקלטו במדינת ישראל כאזרחים. ישראל העלתה את הנושא הזה לסדר היום, בדרישה לקבל פיצויים עבור הפליטים הללו ממדינות ערב הרלוונטיות. פיצויים אלו לא הוענקו, והנושא נתקל להתנגדות פלסטינית, שגורסת כי אין קשר בינו לבין הפיתרון לבעיית הפליטים הפלסטינית.

הפלסטינים תובעים את מה שמוכר כזכות השיבה. הזכות, אשר הוכרה בהחלטת העצרת הכללית של האו"ם 194, אומרת כי יש לאפשר לפליטים הפלסטינים לשוב לרכושם שנעזב ב-1948 בהקדם האפשרי.  ישראל, מנגד, לא רואה את זכות השיבה כזכות חוקית, אלא כשאיפה שנגזרת מנרטיב לאומי ושיש לדון עליה במו"מ.

החלטת האו"ם גם קובעת כי הממשלה או הישות אשר אחראים לבעיית הפליטים צריכה לפצות את הפלסטינים שלא יהיו מעוניינים לשוב. לכן, שאלת האשמה והאחריות על בעיית הפליטים הפלסטינית היא חשובה. בעוד הפלסטינים רואים בישראל כאחראית הבלעדית, ישראל מוכנה לקבל על עצמה אחריות חלקית בלבד. לטענתה, זוהי בעיה כאובה שנוצרה כתוצאה ממלחמה, שפרצה בעקבות פלישת קואליציה של מדינות ערב לשטח ישראל.

העמדות

בישראל יש קונצנזוס כללי כי אין לאפשר לפלסטינים לשוב למדינת ישראל, וכי על הפליטים לשוב רק למדינת פלסטין העתידית. ישראל רוצה לשמר את הרוב היהודי במדינה, וניסיון זה ייפגע במידה ותוענק לפליטים הזכות לשוב לתחומיה. בנוסף, ישראל לא לוקחת אחריות מלאה על היווצרות בעיית הפליטים, ןמצפה שהיא תיפתר בתוך גבולות המדינה הפלסטינית העתידית, בסיוע של מדינות ערב והקהיליה הבין לאומית.

במהלך שיחות טאבה (2001) ואנאפוליס (2008) עלתה ההצעה לאפשר למספר מצומצם של פליטים לשוב לתחומי מדינת ישראל, וזאת במקרים פרטניים בלבד, המבוססים על שיקולים הומינטריים ייחודיים כמו איחוד משפחות ושהסמכות להחליט בענייניהם תהיה נתונה באופן בלעדי לממשלת ישראל.

בנוסף, ישראל דורשת הכרה בפליטים היהודים אשר גורשו ממדינות ערב בסוף שנות הארבעים בכל הדיונים על נושא הפליטים.

הפלסטינים רואים את ישראל כאחראית על הייוצרותה והתמשכותה של בעיית הפליטים ודורשים כי היא תכיר בכך. הפלסטינים דורשים שישראל תתיר לכל פליט שיחפוץ בכך לשוב לביתו, בהתאם להחלטת האו"ם 194.

פתרונות מוצעים

פתרונות מוצעים כוללים תוכנית פיצויים בהובלת הקהיליה הבין לאומית אשר תכלול את כל התביעות של הפליטים הפלסטינים כלפי רכושם, ושתפצה ותשקם את אותם פליטים כחלק ממאמץ בין לאומי לפתור את הבעיה תוך מספר שנים. בעבר, מספר מדינות בהן נוברגיה, אוסטרליה, קנדה וארה"ב הציעו לקלוט לתוכן מספר פליטים.

נקודות לדיון

-          סיוע בין לאומי בפתרון הבעיה- מימון בינ"ל, קליטת פליטים.

-          מספר הפליטים שיורשו לשוב לישראל, אם בכלל.

-          מסגרת זמנים לתהליך.

-           הפליטים היהודים ממדינות ערב.

-          הכרה בישראל כמדינה יהודית.

معلوماتٌ أساسية :


لقد تشكلت قضيّةُ اللاجئين الفلسطينيين، بعد نهايةِ الإنتدابِ البريطاني خلال حرب عام 1948، عندما هرب أو طُرِدَ حوالي 650.000 فلسطيني من أماكن إقامتهم. بعضهم خَشِيَ من عواقب الحرب، والبعضُ الآخرجرى تشجيعهم للقيام بذلك من قِبَلِ القادة العرب، في حين اُجبرَ آخرون على تركِ منازلهم من قِبَلِ القوات الإسرائيلية. عموماً يتم تعريف هؤلاء الفلسطينيين وذرِّيتهم باللاجئين الفلسطينيين. 
في وقتنا الحاضر، يبلغُ عددُ اللاجئين الفلسطينيين قُرابة الخمسة ملايين نسمة، حيثُ يقيم مُعظمهم في الأردن والضفة الغربية وقطاع غزة وسوريا ولبنان ومصر ودول الخليج العربي.

يَحتفظُ هؤلاء الأفراد بوضعهم كلاجئين، و حتّى هذا الوقت، لم يتمَّ إستيعابهم من قِبَلِ الدول العربية التي يقيمون بها.
 بالمقابل، منذُ أواخرِ الأربعينيّات، تمَّ طردُ حوالي  800.000 يهوديّ من الدول العربيّةِ في الشرق الأوسط والمغرب العربي، حوالي 600.000 منهم تمَّ إستيعابهم من في دولة إسرائيل. طَرَحتْ إسرائيل مسألةَ اللاجئين اليهود من الدول العربية للمناقشة، و طَالبت بتعويضهم، إلا أنَّ القضيّة رُفِضت بإستمرارمن قِبَلِ   الفلسطينيين الذين أكدّوا أنه لا يوجد رابطٌ على الإطلاق بين مسألةِ اللاجئين اليهود و حل محنة اللجوء الفلسطيني.

وجهُ الخِلاف :


يُطالِبُ الفلسطينيون بما يعرف بحقِّ العودة . هذا الحق ، الذي وثِّقَ في قرار الجمعّية العامّة للأمم المتحدة رقم 194 ، و ينصُّ على أن اللاجئين الفلسطينيين يحقُّ لهم العودة إلى الممتلكات التي تركوها في عام 1948 في أقرب وقت ممكن، إلا أنَّ إسرائيل لا تعترفُ بحقِّ العودة باعتباره مسألةً قانونيةً ، و إنما كطموحٍ أو روايةٍ وطنية سيتمُّ معاجتها في المفاوضات.



و يضيفُ قرار الأُمم المتحدة أنَّ الحكومة أو السلطة المتسببة بمحنةِ اللاجئين ينبغي أن تقدم تعويضاتٍ لأولئك الذين لا يرغبون في العودة . وبالتالي، فإنَّ وجهَ الخلافِ يَكْمُنُ في تحديدِ هويّةِ المُلام و المسؤولِ عن قضيّة اللاجئين الفلسطينيين، فمن جانبٍ واحد يحمِّلُ الفلسطينيون إسرائيل وحدها المسؤوليّة عن خلق مشكلةِ اللاجئين الفلسطينيين،ومن جانبٍ آخر، تنفي إسرائيل المسؤولية الكاملة و تصرُّ على تقبُّلِ مسؤليةٍ جزئية ، بإعتبار أنها قضيّةٌ مؤلمةٌ خُلقت نتيجةً للحرب التي بدأت عندما تمَّ غزو إسرائيل من قِبَلِ ائتلاف من الدول العربية .


المواقف :


هنالك إجماعٌ عامٌ في إسرائيل،على أن لا يُسمَحَ لللاجئين الفلسطينيين بالعودةِ إلى دولةِ إسرائيل، و إنما  السَّماحُ لهم بالعودةِ الى الدولة الفلسطينيّة المستقبليّة فقط. حيثُ أنَّ مَنحَ حقِّ العودة يُقلقُ إسرائيل في مساعيها للحفاظ على أغلبيّةٍ يهوديّةٍ. كما ترفضُ  إسرائيل تحمُّلَ المسؤوليّة الكاملة عن خلقِ قضيّة اللاجئين و تتوقع أن يتمَّ حلها داخلَ الدولة الفلسطينيّة المستقبليّة ،و بمساعدةٍ من البلدانِ العربية، و بدعمٍ دولي .


خلالَ مفاوضاتِ طابا (2001 ) و مفاوضاتِ أنابوليس (2008 ) ، طُرِحت مناقشاتٌ حولَ إعادةِ توطين عددٍ محدودٍ من الفلسطينيين في إسرائيل، على أساسِ كل حالة على حدة، و على اعتباراتٍ إنسانيةٍ محددة مثلَ جَمْعِ شَملِ الأسرة، يتم تقديرها بشكلٍ حصري من قِبَلِ دولةِ إسرائيل.

تجدرُ الإشارةُ إلى أنه عندَ مناقشةِ قضايا اللاجئين، تُطالبُ إسرائيل بالاعتراف بطردِ اللاجئين اليهود من الدولِ العربيّة في أواخر الأربعينيّات. في حين يُحمِّلُ الفلسطينيون إسرائيل المسؤوليّة عن خلقِ و إستمرار مشكلةِ اللاجئين، ويطالبون إسرائيل بإعترافٍ لا لُبسَ فيه عن هذه المسؤولية. كما يُطالبون بالسماحِ للراغبين من اللاجئين الفلسطينيين بالعودة، وفقاً لقرار الأمم المتحدة رقم 194

الحلولُ المقترحة :


تشمل الحلولُ المقترحة، خطةً للتعويض برئاسةِ لجنةٍ دوليةٍ من شأنها معالجة كافة المطالبات من أسرِ اللاجئين الفلسطينيين، وسَيُسَخَّرُ جهدٌ دولي لحل المشكلة عن طريقِ تعويضِ وإعادةِ تأهيل اللاجئين الفلسطينيين خلالَ عددٍ محددٍ من السنوات. في وقتٍ سابق، إقترحت عددٌ من البلدان بما في ذلك النرويج، وأستراليا، وكندا، والولايات المتحدة إستيعابَ عددٍ من اللاجئين الفلسطينيين.



النقاط التي سيتمُّ مناقشتها :

•    المساهمة الدوليّة في حلَّ قضيّة اللاجئين؛ صندوق دولي، إستيعاب اللاجئين
•    عددُ اللاجئين الفلسطينيين الذين سَيُسمحُ لهم بدخول إسرائيل، أو عدم دخولها بتاتاً
•    الجدول الزمني لعمليّة حلِّ قضيَّة اللاجئين
•    قضيّة طردِ اليهود من الدول العربية
•    بيان تحمل المسؤولية
•    الإعترافُ بإسرائيل كدولةٍ يهودية

يقدم الرابط التالي الاتفاقَ الرسمي ، والخُطَبَ والوثائقَ غيرُ الرسمية المتعلقةِ بالمفاوضاتِ الاسرائيليّة الفلسطينيّة :
http://heb.inss.org.il/index.aspx؟id=4601